jir 17 lg by;§ 2011 iema;eïn¾ 11 Èk Wofha w,a lhsvd bia,dóh ;%ia;jd§ lKavdhu Èh;a l< m%ydr ud,dj wjika jQfha tlai;a ckmofha 3000 lg wdikak msßilg Ôú;h wysñ lrñka iy 6000 lg jvd ;=jd,lrejka njg m;a lrñks' m%ydrj,ska wvqu ;rñka wefußldkq fvd,¾ ì,shk 10 la jákd foam, j,g iy há;, jHqyhg ydks isÿúh' Bg wu;rj m%ydrh yd ne÷Kq Yajik frda. iy ms<sld fya;=fjka ;j;a úYd, msßilg bÈß ld,fha§ Ôú; wysñ úh'
9$11 m%ydrh iy 1998 gekaidkshdfõ iy flkahdfõ wefußldkq ;dkdm;s ld¾hd,j, fndaïn m%ydr isÿ flrefKa w,alhsvd kdhl Tidud ìka ,dvka iy Tyqf.a fojekshd jQ whsuka w,a ijdys f.a wëlaIKh hgf;ah' wefußldkq iS,a n,ldh úiska 2011 § Tidud ìka ,dvka urKhg m;a flreK;a ;ju;a whsuka w,a ijdys fldgq lr f.k ke;' Bðma;=fõ lS¾;su;a mjq,lska mej; tk Tyq uydpd¾hjrhl=f.a mqf;ls' Y,H ffjoHjrhl= f,i Tyqo mqyqKqj ,nd ;sfí' ðydÙjdÈ C%shdldrlïj,g iïnkaOj lghq;= l< ijdys ckdêm;s wkaj¾ iod;a >d;kh lsÍfuka miqj isr.; l< ish .Kkla msßi w;rgo wh;a jQfhah' ìka ,dvka jf.au Tyqo we*a.ksia:dkfha fidaúhÜ hqoaO Nghskag tfrysj igka jeÿKq bia,dóh .ß,a,ka lSm fokdf.ka tla wfhl= úh' ìka ,dvka iy ijdys uqK .eiS ;snqfKa 1987 §h'
ìka ,dvkaf.a urKfhka miqj kdñl jYfhka w,a lhsvd kdhl;ajhg meñKs ijdys t*a'î'whs ys jvd;a Wjukd ,ehsia;=fõ isákafkls' Tyq ms<sn|j f;dr;=rla ,nd §u fjkqfjka wefußldkq fvd,¾ ñ,shk 25 la olajd jQ ;Hd.hla mj;S' ijdys isák ia:dkh ms<sn|j ksje/Èj lshkakg yelshdjla fkdjqK;a we;euqkaf.a woyi jkafka Tyq mlsia:dkfha fjfik njls' tlai;a ckmoh úiska ijdys >d;kh lsÍug lSm wjia:djlu W;aiy lr we;;a tajd id¾:l ù ke;' 2011 È Tidud ìka ,dvka fldgqlr .ekSug l< iS,a n,ldfha fufyhqu jekakla Èh;a lsÍulska id¾:l m%;sM, wfmalaId l< yels jqK;a tjeks lghq;a;lg fndfyda m%j¾Ok .eg¨ iy rdc;dka;%sl .egÆ mj;S' mlsia:dk wka;¾ fiajd nqoaêwxYh ^ISI& uÛska 2001 isgu ijdys wdrlaId flfrk nj idlaIs iys; ud¾.j,ska oek.kakg ,eî we;' kuq;a mlsia:dkh ijdys i.jdf.k isák nj m%;slafIam lr we;'
ijdys kdhlfhl= f,i ;ju;a Tyqf.a mKsúv jHdma; lrñka isákafkah' uE;lÈ w,alhsvd udOH YdLdj úiska ijdysf.a yçka flfrk mKsúvhl má.; lsÍula iy Tyq fmkS isák úkdä 5 l ùäfhda má.; lsÍula ksl=;a lr ;snqKs' kdhlfhl= f,i Tidud ìka ,dvka ;rï ckldka; njla fkdfmkajk ijdysf.a ks, ksfõokj,g ìka ,dvkag ;snQ wdldrfha udOH wdjrKhla fkd,efí' 67 úfha miqjk wld¾hlaIu kdhlhdg ;u ;;a;ajfha bkakg yeÍfuka ngysrg fyd|la jk nj n¾.ka mjikafkah' n¾.ka hkq ìka ,dvka iu. iïuqL idlÉPdjla meje;ajQ ngysr udOH fõ§ka lSmfokd w;r isákafkls' ìka ,dvkaf.a urKfhka miq Tyq >d;kh lrk ,o ixlS¾Khg msúiSfï yelshdj ,o tlu udOHfõÈhdo Tyqh' w,alhsvdj oeka kdhl;aj ld¾h Ndrh i|yd Tidudf.a mq;a yïid w,alhsvd iqodkï lrñka isà' jhi wjqreÿ 30 la muK fjk yïid mjqf,a ku iy ;reK jhi ksid ijdysg jvd is;a weo.kakd kdhlfhl= úh yels nj n¾.ka f.a woyihs'
;%ia;jdÈ m%ydrhkaf.a fõokdjg ueÈ jQ fndfyda fofkl= ijdys iïnkaOfhkao Tidud ìka ,dvkag w;ajQ wdldrfha brKula wfmalaId lrkjd úh yelsh' iS,a n,ldfha frdì T kS,a o ijdysf.a urKh m%d¾:kd lrkafkah' ìka ,dvka >d;kh lrkq ,enqfõ Tyq úisks' ;ukaf.a fiajd ld,h wjika kuq;a ijdys w,a,d .ekSug heúh yels wh isák njg iy;sl fjk nj Tyq mjikafkah' Tyq meyeÈ,s lrk wdldrhg isria;, ueúh yels ;rï id¾:l m%ydrhla fufyhjk ;=re isria;,j,ska ñ§ isàug w,alhsvd lKavdhu leu;sh' tjekakla isÿfjk ;=re lKavdhu msßfyk njla fmkaùu ms<sn|j Tjqkag .eg¨jla fkdfõ' w,a lhsvd ixúOdkfha wNsm%dh §¾>ld,Skj mej;Suh' iudc udOH iïnkaOfhka olajk ksmqK;dj ksid whsisia lKavdhu f,dal jHdma;j jvd;a fyd| isria;, idok nj Tjqka f;areï f.k isà' whsisia lKavdhu wefußldkqjkag bÈßfhka myr ÿkak;a w,alhsvdjg Wjukd lrkafka msgqmiska isg myr fokakgh' ìka ,dvkaf.a urKfhka miqj whsisia lKavdhu úYd, jYfhka yefudagu by<ska isria;, mj;ajdf.k .sh;a w,alhsvdj ;ju;a ;¾ckhls' wm 9$11 m%ydrh wu;l fkdlrk nj lshd isáh;a ijdys ;ju;a w,a,df.k ke;s nj wm fkdi,ld yeÍu fkdl< hq;= nj wefußldkq iS,a n,ldfha frdì T kS,a mjikafkah'
ks,añKs rdcmlaI ro,f.a